Vulling

Vulpennen zijn altijd leeg op momenten dat je ze het hardst nodig hebt. Dat is de universele regel van de vulpen. Anders hadden ze die dingen wel volpennen genoemd. Dus zit ik in de klas met mijn hand in de bureaulade tussen de nietjes en verweesde schroefjes te tasten, op zoek naar een vulling, als er onverwacht op de deur wordt geklopt. Ik kijk en zie door het glas een nerveus kinderhoofd. Bij het zien van het schuldbewuste gelaat ga ik automatisch in de leerkrachtenmodus en trek ik vragend (en quasi-arrogant) mijn wenkbrauwen tot aan mijn haarlijn omhoog. En da’s vrij ver, in mijn geval. De deur wordt voorzichtig opengedaan en er schuifelt een jongen naar binnen. Ik blijf stil. Hij eerst ook. Dan toch maar niet.
“Ik moest van de juf naar u gaan.” Alarmfase twee. De wenkbrauwen gaan nog iets naar achteren. Op (verraderlijk – niet te verwarren met vaderlijk) vriendelijke toon zeg ik: “Oh?” De jongen mompelt: “Tja,” alsof ook hij geen idee heeft waarom de juf hem die malle opdracht gegeven heeft. “Ga maar even zitten dan,” zeg ik (nog steeds ouwe-jongens-krentenbrood) en wijs hem een krukje aan. De jongen gaat zitten en ik draai een nieuwe vulling in mijn pen. Dan sla ik mijn armen over elkaar en kijk in de verte alsof ik iets moeilijks aan het verwerken ben. De jongen volgt mijn gezichtsuitdrukkingen aandachtig. Er gloort iets van hoop op zijn gezicht.
“Er is iets wat ik niet helemaal snap,” zucht ik. Exit hoop op gezicht. “Waarom zou de juf jou naar mij toesturen?” De jongen kijkt naar de grond. Er ligt een boeiend snippertje papier op de grond. Dit is niet zomaar een snippertje. Dit snippertje rechtvaardigt een onmiddellijke kritische perquisitie. Ik herhaal mijn vraag. De jongen kijkt omhoog. “Ik gooide mijn gum naar Marije.” En nu doe ik wat alle leerkrachten in zo’n situatie doen. Ik denk het volgende: that’s it? Dat valt nog wel mee. Maar ik zeg het volgende: “Jij góóide je gum naar Marije?” En dat zeg ik op een toon alsof ik aan iemand vraag of het echt zo is dat er in Zweden aardbeienlolly’s regenen in augustus. De jongen kijkt me troosteloos aan. Hij heeft A gezegd en moet nu ook B zeggen.
“Ik heb mijn gum naar Marije geslagen met mijn potlood.” Ik sluit mijn ogen, alsof ik tijdelijk hevig uit het lood geslagen ben door deze zogenaamd buitensporige bekentenis. “Jij hebt,” begin ik mijn langzaam uitgesproken samenvatting, “jouw gum, naar Marije, geslagen, met je potlood?” De jongen knikt en een traan verlaat zijn rechteroog, gelijk met het laatste beetje hoop op strafontslag. Maar ik heb al gezien wat ik wilde zien (berouw) en besluit een einde te maken aan dit gesprek. Tenslotte heeft de meester nog meer te doen.
“Nou,” zeg ik, “je hebt geluk dat ik het niet zo verschrikkelijk vind, wat je hebt gedaan.” De jongen kijkt weer omhoog. “Maar je begrijpt wel dat ik er niet op zich te wachten dat je nog een keer door de juf wordt weggestuurd voor zoiets stoms.” Hij knikt. “Dus je gaat nu naar de juf en wat ga je dan zeggen?” “Dat het me spijt dat ik me zo gedragen heb.” Nu ben ik degene die knikt. “Precies. En als ik je hier weer zie?” Dit is het moment waarop ik gebruik maak van mijn Strenge Meester-blik. “Dan krijg ik een flinke straf.” “Precies. En nu; terug naar de juf.”

Terwijl de jongen opgelucht wegloopt, probeer ik tevergeefs op een formulier mijn handtekening te zetten. Mijn vulpen doet het niet. Ik geef een heimelijk likje aan de punt. Op dat moment loopt de jongen met een rood hoofd het lokaal van de juf binnen. En ik ga weer aan het werk, met een blauw uitroepteken op het midden van mijn tong, het enige zichtbare bewijs van dit in het onderwijs zo alledaagse gesprekje.