Het is 19:54 uur als ik op de bruine loungestoel ga zitten en via mijn Schiphol-app kijk hoe laat ik bij welke gate moet staan om de vakantievierders op te halen. Ik heb een latte gekocht (tall, in een mok, geen suiker) en twee boterhammen met kaas in folie. En dat allemaal voor negen euro, want we leven in een vrij land. Om dat laatste te herdenken klinkt er een stem door de luidsprekers van het vliegveld die in vijf talen aankondigt dat er twee minuten stilte komen voor "alle oorlogsslachtoffers van tijdens en na de Tweede Wereldoorlog". Op mijn schoot ligt de biografie van de Zweedse oorlogsheld Wallenberg, die op verbijsterende en schandalige wijze de rest van zijn leven (waarschijnlijk tot in de jaren tachtig) in Russische gevangenissen heeft doorgebracht omdat de Russen en zijn eigen Zweedse overheid niet goed wisten wat ze moesten doen met deze man na jarenlang diplomatiek geklungel en ongegronde, zelfs lachwekkende verdenkingen van spionage. Het is statistisch bewezen dat Wallenberg (die een afkeer had van nazi's) in zijn eentje verantwoordelijk was voor het redden van circa 100.000 Hongaarse joden. Maar aan het einde van de oorlog gooiden de Russen hem in de gevangenis, de Zweden vroegen nooit om uitlevering en waarschijnlijk is hij op hoge leeftijd gestorven in zijn cel. Wat een droevig lot voor zo'n grote held.
Dan speelt de taptoe over de luidsprekers. Vroeger speelden ze dat op kazernes als de dag ten einde kwam. Dan ging de kroeg dicht en de 'tap toe'. Het is een mooi nummer, zeker als je het door de brede gangen van Schiphol hoort suizen. Voor me zitten een Amerikaanse man en vrouw, die iets daarvoor verwonderd tegen elkaar zaten te knauwen over de aankondiging van de herdenking. De leraar in mij wil ze graag uitleggen dat we op 5 mei bevrijd werden en daarom de dag ervoor onze doden herdenken, maar ik neem nog een slok koffie en wacht tot de trompet klaar is. Starbucks is eigenlijk overrated.
Dan komt de luchthaven tot stilstand. Mensen blijven staan, kijken ernstig. Zelfs de Amerikanen kijken met ongespeeld medeleven naar elkaar en naar beneden. Ik vind het zeer indrukwekkend, zo'n stilte op een plek die bekend staat om het nooit aflatende rumoer. "Deze is dan voor jou, Wallenberg' denk ik en dan hoor ik luid gepraat. Er loopt een familie langs, druk pratend in een Midden-Oosterse taal en gebarend. Vader loopt met twee kinderen en moeder loopt met hoofddoek en reistassen achteraan.
Waarom nou, denk ik, dit is niet het einde dat ik bij dit stukje had gewenst. Het Wilhelmus klinkt alsof het van ver moet komen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten